Rok 2023 w polskim Kościele

Przełom roku to zawsze czas podsumowań. Z końcem grudnia patrzymy wstecz i patrzymy z dalszej perspektywy na ostatnie 12 miesięcy. Co udało się osiągnąć. Czego nie. Czego się lękaliśmy i czy rzeczywiście nasze obawy miały uzasadnienie. Taki czas rocznych podsumowań to także okazja, aby zobaczyć z jednej strony, jak szybko mija czas, ale także, w jak wiele wydarzeń obfituje każdy kolejny rok. Jak wiele rzeczy dzieje się każdego dnia. Wszystko to tyczy się także życia Kościoła.

Konferencja Episkopatu Polski podjęła się wyzwania podsumowania minionego 2023 roku. Co oznaczał ten rok dla polskiego Kościoła? Które wydarzenie możemy uznawać za kluczowe? Co zapamiętamy? Zapraszamy na podsumowanie roku 2023.

Najważniejsze wydarzenie roku. Tu nie mogło być innej decyzji. Według Konferencji Episkopatu takim wydarzeniem bezspornie była beatyfikacja Rodziny Ulmów. Wydarzenie miało miejsce 10 września w Markowej, na Podkarpaciu. I okazało się wielkim świętem całej wspólnoty polskiego Kościoła.

Na stronie episkopatu wspominana jest sama Eucharystia, której przewodniczył kard. Marcello Semeraro, prefekt Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych. Podkreśla się w homilii watykański wysłannik, że beatyfikacja miała bardziej aktualne przesłanie niż kiedykolwiek. Cytowane są słowa: „W męczeństwie nowych Błogosławionych szczególnie sugestywną rolę odgrywa maleńkie dziecko, które Wiktoria nosiła w swoim łonie, przychodzące na świat w bolesnych chwilach rzezi matki. Chociaż nie miało jeszcze imienia, dzisiaj nazywamy je Błogosławionym”.

Co istotne, w najważniejszym wydarzeniu Kościoła w Polsce w 2023 roku uczestniczyło ok. 32 tys. wiernych. Eucharystię z obrzędem beatyfikacji koncelebrowało 1200 kapłanów, 6 kardynałów i 80 biskupów. Ustalona została ponadto data liturgicznego wspomnienia Rodziny Ulmów na 7 lipca. To rocznica zawarcia przez Józefa i Wiktorię sakramentu małżeństwa.

Z innych ważnych wydarzeń, jakie uznano za ważne w roku 2023 w polskim Kościele, warto zaznaczyć moment zakończenia przez abp. Salvatore Pennacchio swojej misji nuncjusza apostolskiego w naszym kraju. Arcybiskup otrzymał nominację na rektora Papieskiej Akademii Kościelnej w Rzymie, która zajmuje się formacją kapłanów przygotowujących się do posługi w dyplomacji watykańskiej.

Kolejnym wydarzeniem były lipcowe obchody okrągłej, bo 80. rocznicy rzezi wołyńskiej. W obchodach wzięli udział tak przedstawiciele Kościoła katolickiego w Polsce, jak i Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego i Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie. Co ważne i godne podkreślenie, podczas uroczystości zostało podpisane wspólne oświadczenie o przebaczeniu i pojednaniu. 

Lipiec 2023 roku okazał się także istotny dla polskiego Kościoła, gdy chodzi o nowego polskiego kardynała. 9 lipca został nim mianowany abp Grzegorz Ryś. Kreacja kardynalska nastąpiła niespełna 3 miesiące później, 30 września w Watykanie. 

Jesień 2023 roku to dla polskiego Kościoła przybycie do Warszawy nowego Nuncjusza Apostolskiego w osobie abp. Antonio Guido Filipazziego. Nowy Nuncjusz pochodzi z archidiecezji mediolańskiej i przez ostatnie 6 lat pełnił funkcję nuncjusza apostolskiego w Nigerii.

W rocznym podsumowaniu nie może zabraknąć daty 16 października, kiedy to na Watykanie odbyły się uroczystości z okazji 45. rocznicy wyboru kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. Z tej okazji w Bazylice św. Piotra w Rzymie sprawowana była Msza św. z udziałem Konferencji Episkopatu Polski oraz Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Pół roku wcześniej 16 marca zostało z kolei wydane Stanowisko KEP pt. „Święty Jan Paweł Wielki”. W dokumencie członkowie Episkopatu zaapelowali o poszanowanie pamięci jednego z najwybitniejszych naszych rodaków.

W rocznym zestawieniu ważnych wydarzeń w życiu Kościoła w 2023 nie może też zabraknąć 37. Światowych Dni Młodzieży. Tego roku odbyły się one w Lizbonie pod hasłem: „Maryja wstała i poszła z pośpiechem” (Łk 1,39). W wydarzeniu wziął udział rzecz jasna papież Franciszek. Polskę zaś reprezentowało ok. 20 tys. młodych ludzi, którym towarzyszyło 19 biskupów.

Wydarzeń w całym Kościele powszechnym, jak i w tym polskim było w minionym roku z pewnością znacznie, znacznie więcej, jednak te wyżej wymienione wydają się rzeczywiście wydarzeniami kluczowymi. Jednak całego tego zestawienia podsumowującego cały rok 2023 nie sposób analizować w oderwaniu od bardzo ważnego badania, jakie miało miejsce w tym samym czasie w samym Kościele. O raporcie „Kościół w Polsce 2023” pisaliśmy już jednak w tym miejscu kilka tygodni temu (profeto.pl/raport-o-stanie-kosciola-w-polsce).