Uroczystość św. Piotra i Pawła
Niedziela, Uroczystość Świętych Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca), rok A, Mt 16,13-19
Gdy Jezus przyszedł w okolice Cezarei Filipowej, pytał swoich uczniów: „Za kogo ludzie uważają Syna Człowieczego?” A oni odpowiedzieli: „Jedni za Jana Chrzciciela, inni za Eliasza, jeszcze inni za Jeremiasza albo za jedne-go z proroków. Jezus zapytał ich: „A wy za kogo Mnie uważacie?” Odpowie-dział Szymon Piotr: „Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego”. Na to Jezus mu odrzekł: „Błogosławiony Jesteś, Szymonie, synu Jony. Albowiem ciało i krew nie objawiły ci tego, lecz Ojciec mój, który jest w niebie. Otóż i Ja tobie po-wiadam: Ty jesteś Piotr – Opoka i na tej opoce zbuduję mój Kościół, a bramy piekielne go nie przemogą. I tobie dam klucze królestwa niebieskiego; co-kolwiek zwiążesz na ziemi, będzie związane w niebie, a co rozwiążesz na ziemi, będzie rozwiązane w niebie”.
Święci Piotr i Paweł
Święty Paweł był erudytą i dobrym znawcą Pisma Świętego Stare-go Testamentu, Piotra natomiast nie znał sztuki pisania i czytania. Piotr powołany był na Apostoła na początku publicznej działalności Jezusa, a Paweł był powołany przez Jezusa na Apostoła w roku 36, czyli 3 lata po zmartwychwstaniu Pana Jezusa. Święty Piotr miał wielki wpływ na tworze-nie gmin judeochrześcijańskich w Jerozolimie i okolicach, a święty Paweł z Barnabą tworzyli gminy hellenochrześcijańskie, najpierw w Antiochii, a później w świecie ewangelizowanym przez nich.
Gminy judeochrześcijańskie
Święty Jan Ewangelista ukazuje na końcu swojej Ewangelii przekazanie władzy Piotrowi nad Kościołem Chrystusowym. (J 21, 15-19). Piotr jako odpowiedzialny za Kościół Chrystusowa miał duży wpływ na jego ze-wnętrzne struktury organizacyjne, które nie były wyraźnie określone przez Pana Jezusa. Św. Piotr i pozostali Apostołowie tworzyli, po zesłaniu Ducha Świętego, nowe grupy uczniów Chrystusowych, nazywanych dziś gminami judeochrześcijańskimi. Syn Boże wcielił się, przyjął postać ludzka w naro-dzie żydowskim, dlatego też życie Apostołów razem z Jezusem przez 3 lata Jego publicznej działalności, toczyło się w tej kulturze. Gdy Apostoło-wie zaczęli w Jerozolimie tworzyć nowe grupy uczniów Chrystusowych (tak wówczas nazywano chrześcijan), to tworzyli je na wzór ich własnego życia z Jezusem.
Styl życia tych nowych gmin judeochrześcijańskich opisany jest w 2 rozdziale Dziejów Apostolskich: „Wszyscy, którzy uwierzyli, przebywali razem i wszystko mieli wspólne. Sprzedawali też to, co posiadali, a pienią-dze rozdzielali wszystkim według potrzeby każdego z osobna. Codziennie zbierali się razem w świątyni na wspólną modlitwę, a po domach łamali chleb, spożywali dary Boże z radością i prostotą serca. Wielbili Boga i cieszyli się życzliwością całego ludu. A Pan pomnażał, co dzień liczbę tych, którzy dostępowali zbawienia” ( Dz 2,44-47). Pieniądze wkładane do kasy wspólnej, ze sprzedawanych osobistych dóbr materialnych, dość szybko wyczerpały się i wspólnoty znalazły się w trudnościach material-nych. Tak przedstawia to księga Dziejów Apostolskich: „W tym czasie rów-nież przybyli z Jerozolimy do Antiochii prorocy, z których jeden, imieniem Agabus przepowiedział, że wielki głód nawiedzi wkrótce całą ziemię… Wtedy uczniowie postanowili, żeby każdy według własnych możliwości pospieszył z pomocą braciom mieszkającym w Judei. (W Jerozolimie). Tak też uczynili, posłali jałmużnę starszym, przez Barnabę i Pawła” (Dz 11, 27-30). Ta wzmianka z dziejów Apostolskich wskazuje, że gminy judeo-chrześcijańskie przeżywały już wówczas kłopoty finansowe. Gminy judeo-chrześcijańskie istniały aż do roku 70, czyli do czasu zburzenie Jerozolimy przez Rzymian.
Gminy hellenochrześcijańskie
Święty Paweł i Barnaba zaczęli tworzyć nowe gminy chrześcijańskie, za-sadniczo różne organizacyjnie od gmin istniejących już do kilkunastu lat w Jerozolimie. Tak przedstawia tę sprawę św. Łukasz w księdze Dziejów Apostolskich: „Barnaba ruszył niezwłocznie do Tarsu, aby odszukać Pawła. Kiedy zaś go znalazł, przyprowadził do Antiochii i przez cały rok pracowali razem w Kościele, głosząc naukę wielkim rzeszom. Właśnie w Antiochii po raz pierwszy poczęto nazywać uczniów Chrystusa chrześcijanami” (Dz 11,25-26). W Antiochii zmieniono nie tylko nazewnictwo, lecz również styl życia chrześcijańskiego. Utworzenie gminy hellenochrześcijańskiej w An-tiochii miało miejsce około roku 43.
Wspólnoty hellenochrześcijańskie były otwarte na wszystkie kultu-ry; wstępujący do nich „poganie” zachowywali własną kulturę, dostosowu-jąc ją do wymogów Ewangelii, nie musieli poddawać się obrzezaniu i sprzedawaniu własnych majątków. Święty Paweł po swoim nawróceniu się w roku 36 i przyjęciu chrztu świętego interesował się stylem życia gmin chrześcijańskich, które w tym czasie istniały jedynie w Jerozolimie. Tak opisuje on w Liście do Galatów pierwszą wizytę w Jerozolimie, po swoim nawróceniu: „Dopiero w trzy lata później znalazłem się w Jerozolimie, żeby zobaczyć osobiście Kefasa, z którym pozostałem zresztą tylko piętnaście dni. Z innych apostołów, nie widziałem nikogo prócz Jakuba, brata Pań-skiego” (Ga 1,18-19). W tymże Licie św. Paweł wspomina również I Sobór Jerozolimski: „Po czternastu latach wróciłem do Jerozolimy z Barnabą… Wtedy Jakub, Kefas i Jan, uważani za filary tamtejszego Kościoła, podali ręce mnie i Barnabie. W ten sposób uzgodniliśmy, że my udamy się do pogan, a oni będą nauczać obrzezanych. Zobowiązano nas jedynie do tego, żebyśmy pamiętali o ubogich, co też starałem się czynić z całą gor-liwością” (Ga 2,1. 9-10)
Od roku 43 aż do roku 70 istniały w Kościele Chrystusowym dwa style życia chrześcijańskiego skupione w gminach judeochrześcijańskich i hellenochrześcijańskich. Bunt Żydów w Jerozolimie w roku 70 doprowadził do zburzenia Jerozolimy i rozproszenia jej mieszkańców wraz z gminami judeochrześcijańskimi. Dzisiejsze życie Kościoła Chrystusowego jest kon-tynuacją gmin lellenochrześcijańskich, zakładanych początkowo przez św. Pawła i Bernabę.