Własny śpiew liturgii…

Konstytucja Soboru Watykańskiego II o liturgii świętej – «Sacrosanctum concilium» stanowi, że «śpiew gregoriański Kościół uznaje za własny śpiew liturgii rzymskiej».

Co to znaczy? Łacińskie proprium to właściwy, przynależący, charakterystyczny dla czegoś. Czym zatem jest chorał gregoriański w kontekście przytoczonych znaczeń? Jest muzyczną ekspresją wiary przepełnionej duchem monastycyzmu. Rzeczywistość liturgiczna pokazuje jednak, że w wymiarze życia parafialnego czy zakonnego muzyka ta jest praktycznie nieobecna. Dla przeciwieństwa, żywe zainteresowanie chorałem wykazują ośrodki uniwersyteckie, zawodowi muzycy oraz wąskie grono pasjonatów.

Jednak Urząd Nauczycielski Kościoła nadał śpiewowi gregoriańskiemu prymat zarówno formy modlitewnej, jak i muzyki sakralnej. Ma być normą czy nawet kryterium oceny innych kompozycji liturgicznych. Święty Jan Paweł II w liście z listopada 2003 r. przypomina trzy cechy muzyki wykonywanej w czasie celebracji: sakralność, piękno oraz uniwersalizm. Nie powinno zatem nikogo dziwić, iż Kościół pielęgnuje śpiew, jaki wyrósł z jego wielowiekowej tradycji.

Śpiew bierze swoją nazwę od papieża św. Grzegorza Wielkiego. To prawda, że sięga on swoimi korzeniami aż do X wieku. Inspiracje czerpali z niego Ojcowie Kościoła. Dalej kształtował on myślenie dziesiątek pokoleń wierzących. Śpiew gregoriański brał udział w najważniejszych momentach epok i burzach historii. Dziś «własny śpiew liturgii» Kościoła nadal przyciąga swoją mocą wierzących na całym świecie. Odpowiedzią na to zapotrzebowanie są różnego rodzaju kursy i sympozja. Jednym z nich, organizowany już po raz trzeci, jest Ogólnopolski Kurs Chorału Gregoriańskiego «Convivium Gregorianum» we Wrocławiu. Tegorocznymi wykładowcami będą absolwenci polskich i zagranicznych uczelni muzycznych: Pontificio Istituto di Musica Sacra oraz Pontificium Institutum Academicum Sancti Anselmi w Rzymie, Akademii Muzycznej im. K. Lipińskiego we Wrocławiu oraz Akademii Muzycznej im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu – o. Karol Cetwiński OSB, prof. Marta Kierska-Witczak oraz Łukasz Czartowski.